ABD’nin temiz enerji ve iklim değişikliği konusunda almış olduğu bazı önemli kararlar Ağustos 2022’de Başkan Joe Biden’ın imzasıyla yasa haline getirildi. Bu karar iklim krizinin getirmiş olduğu tehditlerle yüzleşmede ABD’nin rollerini yeniden tanımlamakta ve tüketici maliyetlerini düşürmek için önemli adımlar atılmasını sağlamaktadır. Enflasyonu Düşürme Yasası (Inflation Reduction Act), küresel temiz enerji ekonomisinin gelişmesini sağlamak için ABD’de yeni bir inovasyon döneminin önünü açmaktadır. Bu yasa daha temiz bir ülke inşa edilmesini ve ABD’nin temiz enerji teknolojisi, üretim ve inovasyon alanlarında küresel bir lider olma vizyonunu gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.
ABD Enflasyonu Düşürme Yasası ile gerçekleştirilmesi planlanan 370 milyar dolarlık yatırımın aileler ve küçük işletmeler için enerji maliyetlerini düşürmesi beklenmektedir. Ayrıca, ekonominin her sektöründe ve ülkenin her bölgesinde temiz enerji çözümlerine yönelik özel yatırımlar da hız kazanacaktır. Yeni enflasyon yasası, kritik minerallerden verimli elektrikli cihazlara kadar her alanda tedarik zincirlerini daha güçlü hale getirecektir. Bunun yanı sıra işçiler için iyi ücretli işler ve yeni ekonomik fırsatlar yaratılması hedeflenmektedir.
Enflasyon Düşürme Yasası ABD’de de herkes için ortak refah yaratmaya ve ülkeyi sağlık ve güvenliğe yönelik artan tehditlere karşı daha dirençli hale getirmeye öncelik vermektedir. Bunun yanında, tarihsel süreçte yetersiz hizmet alan topluluklara ve refah seviyesi düşük ortamlarda yaşayanlar için kritik ekonomik yatırımları yönlendirmeyi amaçlamaktadır. Örneğin, temiz enerji vergi teşviklerinin birçoğu için ekonomik problemlerin bulunduğu topluluklarda veya geleneksel enerji topluluklarında bulunan projeler için ilave krediler sunulmaktadır. Ayrıca, nitelikli kayıtlı işçileri işe alma gereksinimlerini karşılayan projeler için de kredi fırsatları bulunmaktadır. Enflasyon Düşürme Yasası’nın en önemli çıktılarından biri de ulusal yatırımların büyük bir bölümünün altyapı hizmetlerinin yetersiz olduğu, fırsat eşitsizliklerinin bulunduğu ve sera gazı emisyonlarının yüksek olduğu bölgelere aktarılmasını sağlamaktır.
Enflasyon Düşürme Yasası, temel olarak iklim ve temiz enerji girişimlerine ve Biden’ın 2021’de imzalamış olduğu Altyapı Yatırımları ve İstihdam Yasası’nda güvence altına aldığı yatırımlara dayanmaktadır. Bu yasanın öngördüğü yatırım ve projelerden bazıları şunlardır:
- Elektrik şebekelerini modernize etmek
- Ülke çapında geniş bir elektrikli araç şarj cihazı ağı kurmak
- Pil tedarik zincirlerini güçlendirmek
- Toplu taşıma ve demiryolu ağlarını genişletmek
- Yeni temiz enerji ve emisyon azaltma teknolojilerine yatırım yapmak
- Fiziksel ve doğal sistemlerde dayanıklılığı artırmak
- Ülke genelinde topluluklarda geçmişten kalan çevresel kirlilikleri temizlemek
Yeni yasal düzenleme tüm bunları herkes için ortak sınıflara giden yollar oluşturan, iyi yan haklara ve destekleyici hizmetlere sahip, yüksek kaliteli işler yaratan uygulamalarla gerçekleştirilmesini hedeflemektedir.
ABD yönetimi sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 2005 seviyelerinin yüzde 50-52 altına düşürme taahhüdünü gerçekleştirmek için güçlü politika eylemleri geliştirmektedir. Yeni enflasyon yasası da bunlardan biridir. ABD Enerji Bakanlığı (DOE), Enflasyon Azaltma Yasası ve Altyapı Yatırımları ve İstihdam Yasası’nın temiz enerji hükümlerinin uygulanmasıyla birlikte 2030’da emisyonların 1000 milyon metrik ton CO2e’den fazla azaltılabileceğini öngörmektedir.
ABD’de yürütülen temiz enerji ve iklim çalışmalarının, AB’nin Yeşil Mutabakat (Green Deal) süreci ile büyük oranda benzerlik gösterdiğini söyleyebiliriz. AB ve ABD ile siyasi ve ticari ilişkileri bulunan Türkiye’nin de bu konuda önemli adımlar atması gerekmektedir. Türkiye iklim ve enerji konusundaki yasal ve ticari düzenlemelerini, kendi çıkarlarından ödün vermeden ABD’deki enflasyon yasası ve AB’deki yeşil mutabakat süreci ile uyumlu hale getirmelidir. Toplumdaki iklim ve enerji farkındalığını artırmak ve teknoloji ve altyapıyı güçlendirmek bu konudaki en kritik adımlar olacaktır.
