ISO/TR 14073, su ayak izi hesaplamalarıyla ilgili yaygın olarak kullanılan ISO 14046 standardının uygulanmasına dair örnekler içermektedir. Bilindiği üzere ISO 14046, ürünlerin, süreçlerin ve kuruluşların su ayak izini değerlendirmek üzere tasarlanan oldukça geniş kapsamlı bir standarttır. Su ayak izi hesaplamaları ile ilgili ilkeleri, yönergeleri ve gereksinimleri ortaya koyan standart, yaşam döngüsü değerlendirmesi yaklaşımını esas almaktadır. ISO/TR 14073 de ISO 14046’nin nasıl uygulanması gerektiğiyle ilgili farklı sektör ve uygulamalara ilişkin örnekler sunmaktadır. Bu örnekler, ISO 14046 standardının belirli yönlerini ele almaktadır ve tüm ayrıntıları kapsamamaktadır. Firmalar, hem teorik hem de pratik bilgileri bir arada getiren ISO/TR 14073 eğitimini alarak su ayak izi hesaplamalarını çok daha hızlı, doğru ve tutarlı şekilde yapabilmekte ve raporlayabilmektedir.
ISO/TR 14073 Nedir?
ISO/TR 14073, ISO 14046 standardının uygulamasını kolaylaştırmak ve bu süreçte kişi ve kurumlara yol göstermek üzere tasarlanmıştır. Standart, toplamda 18 farklı su ayak izi hesaplama örneği içermektedir. ISO/TR 14073 standardı, su ayak izi çalışmalarında ortaya çıkan tipik sorunlara da değinmekte ve firmalara bu konuda birtakım tavsiyeler vermektedir. Standart içerisinde anlatılan örnekler tamamen varsayımlar üzerine kurulmuş olup sadece kuruluşların bilgilendirilmesi amaçlanmaktadır. Son versiyonu 2017 yılında yayınlanan ISO/TR 14073, firmaları, hesaplamalarla ilgili dünyadaki en son gelişmeleri referans alması konusunda teşvik etmektedir.
ISO/TR 14073 Standardındaki Hesaplama Örnekleri
ISO/TR 14073 standardında yer alan su ayak izi hesaplama örnekleri şu konular üzerine tasarlanmıştır:
- İki farklı enerji santralinin su ayak izi envanteri
- Pirinç ekiminin su ayak izi envanteri
- Belediye su yönetiminin su kıtlığı ayak izi
- Pirinç ekiminin su kıtlığı ayak izi (beşikten kapıya / cradle-to-gate)
- Farklı lokasyonlarda yaşam döngüsü aşamaları olan bir tekstilin su kıtlığı ayak izi
- Mevsimselliği yansıtan rezervuar işletmesinin su kıtlığı ayak izi
- Ambalaj üretiminin su kıtlığı ayak izi ve su kullanılabilirliği ayak izi
- Su kaynağına göre farklılaştırılmış su kıtlığı ayak izi
- Orman yönetimi ve arazi kullanımına göre su kıtlığının değişimi
- Bir veya iki gösterge sonucu olarak hesaplanan mısır yetiştiriciliğinin su ötrofikasyonu ayak izi
- Ambalaj üretiminin kapsamlı su ayak izi profili
- Tahıl yetiştiriciliğinin kapsamlı olmayan ağırlıklı su ayak izi
- Yaşam döngüsü değerlendirmesinin bir parçası olarak ambalaj üretiminin su ayak izi
- Tekstil üretiminin kapsamlı olmayan su ayak izi
- Belediye su yönetiminin kapsamlı olmayan ağırlıklı su ayak izi
- Kimyasal üreten bir şirketin kapsamlı olmayan su ayak izi
- Bir alüminyum şirketinin su kıtlığı ayak izi
- Mevsimsellik dikkate alınarak bir otelin kapsamlı olmayan doğrudan su ayak izi
ISO/TR 14073, ayrıca hesaplama sürecinde ortaya çıkan şu konuları da ele almaktadır:
- Mevsimsellik
- Bir temelin kullanılması
- Buharlaşma, terleme ve evapotranspirasyon
- Su kalitesi
- Çevre mekanizması boyunca gösterge seçimi
- Hariç tutulan etkilerin öngörülen sonuçlarının belirlenmesi
- Duyarlılık analizi
Eğitim Detayları
Görüldüğü üzere ISO/TR 14073 standardı, birbirinden önemli çok sayıda hesaplama örneği sunmaktadır. Ayrıca, hesaplamaların nasıl daha güvenli, hızlı, kolay ve tutarlı bir şekilde yapılabileceğini de anlatmaktadır. Şirketler, ISO 14046 su ayak izi standardıyla beraber bu standardın uygulanmasına yardımcı olan ISO/TR 14073 eğitimine de katılarak bu konudaki bilgi ve birikimini artırabilmektedir. ISO/TR 14073 eğitimi temel olarak şu konu başlıklarından oluşmaktadır:
- Su ayak izi nedir, neden önemlidir?
- Su ayak izi hesaplamalarıyla ilgili uygulanan standartlar
- Şirketler hesaplamaları nasıl yapmalı, nasıl doğrulamalı ve raporlamalıdır?
- ISO/TR 14073’te anlatılan örnekler
- Şirketlerin hesaplama süreçlerinde en sık karşılaştığı problemler ve zorluklar
- Açıklanan örnekler pratikte nasıl uygulanabilir?
- Standartlarla ilgili genel soru ve cevaplar
Eğitimin Faydaları
En önemli yaşamsal maddelerden biri olan su, gezegenimizdeki sınırlı kaynaklardan biridir ve her geçen gün kullanılabilirliği azalmaktadır. Bireysel ve kurumsal bazdaki su tüketimi her geçen gün artmakta ve ortaya giderek büyüyen bir su ayak izi çıkmaktadır. Bunun önüne geçmek için kuruluşların su ayak izlerini hesaplaması, doğrulaması ve şeffaf bir şekilde raporlaması büyük önem arz etmektedir. Ancak bu adımlardan sonra bu konuda sürdürülebilir çözümler üretilebilmektedir. ISO 14046 standardı da bu bağlamda en önemli dokümanlardan biri olup şirketlerin su ayak izi hesaplamalarıyla ilgili neler yapması gerektiğini açıklamaktadır.
ISO/TR 14073, ISO 14046’nın doğru anlaşılması ve pratikte doğru sonuçlar vermesi için çok önemli bir kılavuz niteliğindedir. Firmalar ISO/TR 14073 eğitimi alarak ISO 14046 standardını daha kolay bir şekilde uygulayabilir ve çok daha hızlı sonuçlar alabilir. ISO/TR 14073 eğitiminin her sektörden ve büyüklükten kuruluşa hitap ettiğini belirtmekte fayda var. ISO/TR 14073 su ayak izi eğitimine katılan şirketler, su ayak izi hesaplamalarını hızlı bir şekilde öğrenebilir ve kendi ürün, hizmet ve süreçleri için kullanabilir.
