Sürdürülebilir Gıda Nedir ?
Öncelikle sürdürülebilirliği anlatmak isterim her sektörde olduğu gibi gıda sektöründe de sürdürülebilirlik önemli ve zorunlu bir faktördür 1987’de temeli atılan ve ilk tanımı yapılan sürdürülebilirlik tanıma bugünün ihtiyaçlarını gelecek neslin ihtiyaçlarından Ödün vermeden karşılamak yani bugünkü kaynakları tüketmeden kendi imkanlarımızı yaratmak anlamına geliyor.
Bunun için kuruluşların üzerine önemli yükler biniyor İnovasyon araştırma geliştirme sosyal sorumluk standartları uygulama ekonomik hesap verebilirlik çevresel sorumluluk etik ve sosyal sorumluk Dünyada en fazla atık üreten sektör gıda sektörüdür. Bunu endüstriyel alan için söylemiyorum, gıda kullanım aşamasında toplumlar bir şekilde gıda ürünlerine gereğinden fazla alıp gereğinden fazla beklettikleri zaman oluşan tüketiminin fazlası olan ürünlerin atık hale geliyor olması hem çok büyük bir israf kaynağı hem de ciddi anlamda bir sürdürülebilirlik konusu olmuştur.
Bir gıda markası için sürdürülebilir gıda bilinci her şeyden önce bu konuda farkındalık yaratmak spotlarla toplumu yönlendirmek olabilir. Bir örnek vermek gerekirse raf ömrü 48 saat olan bir ürünü 48. saati dolmasına 2-3 saat kala hemen yakında ihtiyacı olana verebilen bir markete özel indirimler sağlanabilir.
Sürdürülebilir gıdaya bir örnek vermek gerekirse; gıda ambalajları ile ilgili paket ambalajların ya da paketlerin geri dönüşümle olmasının sağlanması sürdürülebilir gıda ambalajları için en iyi örnektir. Tohum veya zira işlemlerde çevreyi kirletecek her türlü zararlı kimyasal veya ilacın azaltılması veya alternatiflerle değiştirilmesi dede Töreni yasaklanması ile örnekleri çoğaltabiliriz.
2050 yılında %40 dünya nüfusunun %40 artacağı 10- 11 milyar civarlarına geleceği öngörülmektedir. Dolayısıyla gıda üretiminin sağlıklı daha çevreci etik ve sosyal adalet unsurlarıyla işletilebiliyor olması kurumsal sürdürülebilirlik yolculuğunda bir gıda markası için olmazsa olmaz bir kriterdir. Sağlıklı gıda için daha fazla toprak daha fazla su ve daha çok enerji, daha az karbon salınımı gibi maddelere dikkati çekmek istiyorum.
Daha çevreci gıda ürünü Zirai üretimden hatta tohum üretiminden atık haline gelinceye kadar döngüsel bir ekonomi döngüsel bir üretim zinciri olarak düşünme bilmeli her aşamada kimyasalların kullanımının azaltılması organik tohum organik sertifikalı tohumdan topraksız üretimden etkin bir ata atık yönetimi ile sağlanabilir.
Etik ve sosyal adalet kısmında ise birleşmiş milletler’in 17 amacı çerçevesinde dünyada açlıkla mücadele, onca insan varken obeziteyle’de mücadele eden bir o kadar insanın var olması müthiş bir adaletsizlik ve eşitsizlik ilk durumudur. Dolayısıyla açlığın azaltılması için obezitenin giderilmesine yönelik, aç olan insanlarla paylaşılmaya yönelik kurumsal sosyal sorumluk projeleri hat safhada önemlidir.
Kısacası çevreyi kirletmeyen yenilenmeyi yenilene bilen enerji kullanan bir taraftanda toplumsal sorumluluk gereği çocuk hedef kitlesinden yaşlıya kadar hatta diğer canlıları kullanımına sunulan gıda ürünleri ne düşünürsek hayvanlar dahil hepsinin sağlıklı ve güvenli beslenmelerini ve süreklilik sağlamasına yönelik her türlü tedbiri sürdürülebilir gıda diyebiliriz.
Çiftlikten sofraya ya da çiftlikten çatala tanımı artık çok yetersiz kalmaktadır tohumdan atık geri dönüşümüne kadar yeniden gübre halini kullanamayacak kadar döngüsel bir Çevrim söz konusudur dolayısıyla bugün artık Tohumundan Atık sonrasına kadar.
Birleşmiş milletler küresel ilkeler Sözleşmesi daha sürdürülebilir gıdaya ulaşım içinde maddeleri içermektedir bir gıda kuruluş için en önemli işlerden birisi çevresel riski azaltmak çevresel etkilerin farkında olmak mutlu ve gelişen çalışana sahip olmak birlikte büyüdüğü topluma saygılı olmak temiz ve hijyenik üretim mutlu çalışan topluma saygı iş ortaklarına saygı ve çevreye saygılı Sürdürülebilirlik her sektörde olduğu gibi sadece yönetimim değil toplam kalite aux benzeri tüm çalışan ve paydaşların sorumluluğudur.
Her kademede çalışan kişi ve kuruluşların buna katılımı önemli ki paydaş katılım olgusu karşılıklı ihtiyaç ve beklentilerini doğru anlaşılması ve tedarik zinciri yönetiminden doğru bir şekilde çıkarılması doğru bir tedavi zinciri haritası ile yönetilmesi kolay bir süreçtir. Yine özellikle gıda sektöründe en fazla atıklardan yola çıkarak atık yönetiminin ber tarafı ya da yeniden kullanımı su kullanımının azaltılması atık suyun yeniden kullanıma enerji yönetimi iklim krizin önlenmesi toplumsal cinsiyet eşitliği ve nitelikli eğitim gibi maddeler ön plana çıkmaktadır.
Markaların sürdürülebilirlik raporları incelendiğinde en fazla sözü edilen kelimenin çalışan olduğu son yıllarda artarak ön plana çıkmaktadır sürdürülebilirlik gıda için içselleştirmek önemli bir kavramdır bunun için ciddi bir efor bilinç kültür ve farkındalık gerekiyor.
Tüm ekosistemi nasıl ve ne şekilde üretim yapıldığı Yatırımlar etkileri denetimin nasıl etkin denetimin nasıl yapıldığı ekosisteme varsa zarar verilen noktaların azaltılması veya bu risklerin belirlenmesi gibi unsurlarla paydaşların farkındalığının artırılması özellikle nasıl hangi mevzuatları uygulanması gerekiyor hangi standartların uygulanması gerekiyor nasıl daha uygun davranıla bilir bunların öğrenmesi ve sürdürülebilir kılınması gerekiyor. Her ne kadar sürdürülebilirlik raporlu yayınlarken dışarıdan destek alınsa da eğitim ve farkındalığı süreklilik arz etmesi dolayısıyla kurum içi akademi yönetimi de önemli bir kavram olarak ortaya çıkıyor. Özellikle paydaşlara etkin bir dinle anlatmanın en önemli ve en kolay yolu yine çalışan katılımı ile sağlanabileceğini inanıyor.
Sürdürülebilirlik yolunda olan bir firmanın özel bir gıda firmasında iklim krizi sera gazi ölçümü karbon emisyonu azalt ölçülmez altına su kaynaklarının kullanımının azaltılması gibi noktalara karbon saydamlık projesi plastik girişimi gibi önemli adımlara giriş yolu olması önemli bir kavramdır .Zira Green değil önceliklerinin uygulanması alternatif plastik ürünleri alternatif gıda ürünlerini ve geri dönüştürülebilir ürünlere geçilmesinin önemli bir şart olduğunu görmekteyiz.
Pandemi sürecinde özellikle gıdanın gıdaya ulaşım erişilebilir olması sağlıklı gıdaya erişebilmek elde tutabilmek gibi kavramları Pandemi sürecinde bizim ülkemizde olmasa bile dünya çapında bir sıkıntı olabildiğini gördük.
Daha geniş perspektiften baktığımızda gıda üretiminin azalması değil artması mümkünse de doğal kaynakları ve dönüşümlü ürünlerin kullanılması yani verimli kaynak kullanımı daha güvenli ve erişilebilir daha sunulması ve en önemlisi de tüketiciler nezdinde farkındalıklarını oluşturulması önemli bir kavramdır.
Yeşil mutabakat çerçevesinde 2030’a kadar karbon azaltın 152.050 yılına kadar da sıfırlanması gibi bir amaç için yasalara uyum sorunu üretim ve tüketim ürünlerin çevreyi nasıl etkilediği ile ilgili ölçümlerin kargosu SRGC ölçümleri yapılması iyileştirme olabilecek olursa olumlu olumsuz etkilerin belirlenmesi hijyenik şartlarda üretim çevre dostu ambalajlar kedi kurumsal sosyal sorumluluk projeleri örneğin bana bir ya da işte askıda eğitim gibi temasız teslimat gibi alışveriş yapana kedi köpek maması hediyesi gibi kurumsal sosyal sorumluk projelerinde ön plana çıktığını görüyoruz.
Günümüzde Yenişehirasyon özellikle gıda kaynağına daha dikkatli bakmaya başladı dolayısıyla topraktan değil tohum aşamasından atık olup geri dönüştürülünceye kadar insan sağlığını çevre sorunları sonuçlarının çevresel etki sonuçların azaltılması ve bunların üretimi ve dağıtımı bu döngüsel çerçevedeki her aşamada etik ve sosyal adalet unsurlarının gözetilmezse kadın işgücü toplumsal cinsiyet eşitliği gibi beyanların ya da içselleştirmiş programların uygulanması önemli bir konu haline gelmeli. Özellikle tohumdan geri dönüşüne kadar gıda üretim döngüsü içerisinde iyi tarım uygulamaları iyi üretim uygulamaları iyi dağıtım uygulamaları iyi laboratuvar uygulamaları gibi her süreç bu aşamada iyi üretim ve hijyenik üretim bazen olmalıdır.
Yine ayrıca küresel ısınma ile ilgili mücadele yönelik çalışmaların yapılması çevremizde bulunan ailelerin kıtlık açlık yoksullukla Mücadele etmesi de katkıda bulunmak destek olmak gerekiyor küresel ısınma ile mücadele etmek gerekiyor toplumsal ekonomik refah ve huzur kavramlarını anlatarak farkındalık oluşturmak teknoloji ve sosyal değişimin değişen refah düzeyine katkıda bulunmak işte özel hayatta barış ortamı sağlamak sürüle bir toplum için çalışmak sivil özel akademisyen ve bireyler için Çiftçi tohumdan başlayan süreçte algı ve farkındalık oluşturmak gibi belirlenen yollarla farkındalıklar artırılabilir.
Empati çiftçi üzerinde daha bilinçli kampanyalar yürütebilmek için en önemli düşünmesi gereken konulardan birisidir Z kuşak farkındalığı algılıyor ve çalışmalarında ona göre yönlendirebiliyor.
